ATLANTIS

Atlantis – czwarty wahadłowiec NASA, który odbył lot kosmiczny. Był on jednym z pięciu zbudowanych w USA orbiterów wielorazowego użytku przeznaczonych do transportu ludzi oraz sprzętu na orbitę oraz z powrotem. Dzięki wcześniejszym doświadczeniom prace przy budowie promu trwały o połowę krócej niż w przypadku wahadłowca Columbia. Był to między innymi rezultat zastosowania w górnych partiach orbitera nowej osłony termicznej, w formie elementów materiału izolacyjnego o dużej powierzchni, którymi zastąpiono wykorzystywane wcześniej małe płytki, które wymagały żmudnego procesu montażowego.

Prom kosmiczny Atlantis został nazwany na cześć pierwszego amerykańskiego oceanograficznego okrętu badawczego, dwumasztowego żaglowca RV Atlantis pracującego w ramach Instytutu Oceanograficznego Woodsa Hole'a Woods Hole Oceanographic Institution w Massachusetts. W latach 1930–1966 Atlantis był wykorzystywany do różnorodnych badań; pływający nim naukowcy tworzyli między innymi mapy dna morskiego za pomocą pierwszych echosond[1][2].

Do roku 2005 Atlantis przeszedł dwa remonty. Najbardziej znaczące zmiany to: nowe instalacje hydrauliczne i elektryczne, pozwalające na wykonywanie dłuższych misji przez orbitery, nowa izolacja głównych włazów podwozia, poprawione systemy sterowania, przygotowania dla systemu dokowania orbiterów w stacji Mir, instalacja śluzy i systemu dokowania orbitera dla Międzynarodowej Stacji Kosmicznej, instalacja wielofunkcyjnego systemu wyświetlaczy – „szklanego kokpitu”.

Pierwsze misje nie miały wiele wspólnego z badaniami naukowymi. Pierwszy start promu Atlantis miał miejsce 3 października 1985 roku. Wahadłowiec dostarczył na orbitę objęty tajemnicą ładunek Departamentu Obrony (U.S. Departament of Defence, DOD). Była to jedna z pięciu tajnych misji związanych z programem wojen gwiezdnych. W roku 1989 Atlantis wyniósł na swoim pokładzie sondy kosmiczne Magellan oraz Galileo, a także w roku 1991 Teleskop kosmiczny Comptona, (CGRO) a w roku 2008 laboratorium kosmiczne Columbus – Moduł ISS skonstruowany przez ESA. W 2009 wykonał ostatnią misję serwisową do Teleskopu Hubble’a (STS-125), a w 2011 ostatni lot w programie wahadłowców (STS-135). Od misji STS-71 wahadłowiec rozpoczął loty do stacji orbitalnej Mir. Dostarczanie i odbieranie astronautów ze stacji było pierwszym amerykańskim doświadczeniem. Podczas misji STS-79 prom odebrał z Mira astronautkę Shannon Lucid, po jej rekordowym, 188-dniowym pobycie w kosmosie. Następnie Atlantis brał udział w budowie ISS i dostarczył wiele jej istotnych elementów. Prom kosmiczny Atlantis wykonał 33 misje, spędził w przestrzeni 306 dni, zaliczył 4848 orbit, przeleciał łącznie 203 mln km, liczba astronautów na pokładzie: 191, liczba misji do stacji orbitalnej Mir: 7, liczba misji do ISS: 12.